INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Antoni Remiszewski     

Antoni Remiszewski  

 
 
1883-08-11 - 1948-03-08
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Remiszewski Antoni (1883–1948), nauczyciel, działacz samorządowy, wojewoda lubelski. Ur. 11 VIII w Warszawie, był synem Jana, funkcjonariusza kolejowego, i Emilii z Morantowiczów.

W r. 1904 R. ukończył IV Gimnazjum tzw. praskie w Warszawie, następnie rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniw. Warsz. Za udział w strajku szkolnym w r. 1905, wydalony z Uniw. Warsz., przeniósł się na UJ w Krakowie, gdzie w r. 1909 ukończył studia w zakresie filologii polskiej. Po uzyskaniu zezwolenia Kuratorium Okręgu Naukowego Warszawskiego na nauczanie w szkołach prywatnych był nauczycielem języka polskiego, historii i logiki kolejno: w gimnazjum prywatnym w Białej (w gub. siedleckiej), w szkole Tow. Szkoły Handlowej w Sosnowcu, a od r. 1912 w gimnazjum prywatnym im. Staszica w Lublinie. W l. 1912–14 był prawdopodobnie członkiem Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy. W jego mieszkaniu w Lublinie zatrzymywali się kurierzy z Rosji, którzy kontaktowali się z przebywającym w tym czasie w Galicji W. Leninem. Od r. 1914 po przeniesieniu się do Łodzi, uczył w szkołach średnich w Łodzi i w Zgierzu. W Łodzi R. był jednocześnie wykładowcą na kursach dla analfabetów w Tow. Krzewienia Oświaty i na Uniwersytecie Powszechnym oraz prezesem Stow. Nauczycieli Chrześcijan. W tym czasie należał do Stronnictwa Niezawisłości Narodowej, następnie zaś przeszedł do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS); działał też w Polskiej Organizacji Wojskowej (POW). Dn. 1 X 1917 został mianowany polskim inspektorem szkolnym na pow. łódzki, łaski i brzeziński. W r. 1916 wybrano R-ego do Rady Miejskiej Łodzi. W dn. 24 II 1918 został aresztowany wraz z grupą radnych za rezolucję, potępiającą akcje niemieckiej policji i wojska wobec demonstrującej przeciwko oderwaniu Chełmszczyzny od Król. Pol. ludności Łodzi. Skazany na 4 i pół roku ciężkich robót, przebywał przez kilka miesięcy w więzieniu.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości otrzymał R. w grudniu 1918 nominację na komisarza rządowego na pow. łódzki, a następnie od stycznia 1921 został starostą łódzkim; na tym stanowisku interesował się przede wszystkim sprawami wsi i rolnictwa. W lutym 1919 wszedł do Rady Miejskiej Łodzi z listy PPS i został jednocześnie wybrany na jej przewodniczącego. Kandydował – bez powodzenia – na posła do Sejmu Ustawodawczego z listy PPS w Łodzi (został jedynie drugim zastępcą posła z tejże listy). W r. 1919 był delegatem Łodzi na XVI Kongres PPS. Wybrany ponownie do Rady Miejskiej Łodzi w r. 1923, złożył w t. r. swój mandat w związku z kontrowersjami w łódzkiej organizacji PPS. Jako radny miejski zajmował się głównie problemami oświaty. Dn. 14 V 1926 z polecenia Józefa Piłsudskiego R. przejął obowiązki wojewody łódzkiego, a dotychczasowy wojewoda Ludwik Darowski, został na polecenie R-ego (w porozumieniu z komendantem miasta gen. Stanisławem Małachowskim) internowany. Dn. 19 V 1926 nominacja R-ego na stanowisko wojewody została jednak wycofana i mianowano go starostą pow. będzińskiego.

Od 3 XI 1926 do 1 X 1930 był R. wojewodą lubelskim. W tym czasie aktywnie działał w Bezpartyjnym Bloku Współpracy z Rządem. Podczas wyborów do Rady Miejskiej Lublina w r. 1930 krytykował system desygnowania radnych przez partie polityczne. W styczniu 1929 przeprowadził kontrolę gospodarki miejskiej Lublina, w następstwie czego minister spraw wewnętrznych rozwiązał Radę Miejską i powołał zarząd komisaryczny. Jako wojewoda podejmował R. szerokie działania, próbując usprawnić administrację (np. rozszerzenie uprawnień starostów), podnieść higienę i wygląd osiedli, ich zabezpieczenie przeciwpożarowe, dbając o rozwój rolnictwa i ochronę zabytków. Zorganizował kilka konferencji i zjazdów, poświęconych rolnictwu i przemysłowi ludowemu w województwie. Starał się zmusić samorząd powiatowy do systematycznych inwestycji dla zapewnienia rozwoju sieci drogowej w województwie. Przyczynił się też do rozwoju szpitalnictwa w Lublinie, był aktywnym członkiem lubelskiego Tow. Przyjaciół Nauk. Wyraźnie dążył do ograniczenia uprawnień samorządu, szczególnie w zakresie planowania budżetu. W r. 1930 został odwołany ze stanowiska wojewody, ponieważ sprzeciwił się poufnym zarządzeniom władz centralnych w sprawie wyborów do Sejmu. Od r. 1930 do 1932 R. pracował w Min. Rolnictwa i Dóbr Państwowych. Od marca 1932 do grudnia 1939 był inspektorem wojewódzkim Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych (PZUW) w Łodzi. W r. 1933 został mianowany radcą w Izbie Przemysłowo-Handlowej w Łodzi. Od r. 1938 był zaangażowany w działalność nowo utworzonego w Łodzi Tow. Przyjaciół Nauk.

Po wybuchu drugiej wojny światowej R. wszedł 6 IX 1939 w skład prezydium Komitetu Obywatelskiego m. Łodzi, który przejął funkcję władz miejskich po opuszczeniu miasta przez zarząd miejski w nocy z 5 na 6 IX 1939. Kierował sekcją oświaty i kultury Komitetu jako jej przewodniczący. Po przyłączeniu Łodzi do Rzeszy (11 XI 1939), został 11 XII 1939 wysiedlony wraz z rodziną do Generalnego Gubernatorstwa. Od 13 XII t. r. mieszkał w Krakowie, gdzie pracował w miejscowym oddziale PZUW. W l. 1941–3 przewodniczył komisji rewizyjnej okręgu krakowskiego Armii Krajowej. W r. 1943 przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował dalej w PZUW. W t. r. był inicjatorem, a następnie wiceprzewodniczącym Ogólnopolskiego Społecznego Komitetu Odbudowy Wsi. Uczestniczył w powstaniu warszawskim 1944 r. na Żoliborzu. Po upadku powstania znalazł się w Kielcach; pracował tam w miejscowym oddziale PZUW. Po zakończeniu wojny był członkiem PPS. W r. 1946 został dyrektorem naczelnym PZUW, najpierw w Łodzi, a potem w Warszawie. R. był znanym w Łodzi bibliofilem. Jego księgozbiór liczył przed wybuchem wojny w r. 1939 ok. 6 tys. tomów z zakresu literatury polskiej, nauki o literaturze i historii Polski. W skład jego zbiorów wchodziły również dzieła z zakresu historii sztuki zachodnioeuropejskiej. Zbiory te miały być przekazane bibliotece miejskiej w Łodzi, zostały jednak zniszczone przez Niemców w r. 1939. R. zmarł wskutek choroby nowotworowej 8 III 1948 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.

Żonaty (od r. 1911) z Zofią z Serednickich (1893–1940), działaczką społeczną w Łodzi, członkiem POW, założycielką i kierowniczką filii księgarni Arcta w Łodzi, miał R. z nią córkę Emilię Zofię (ur. 1913 w Warszawie), zamężną Dziewulską, ekonomistkę rolnictwa, uczestniczkę powstania warszawskiego.

 

Rzepecki, Sejm 1919, s. 125; Słown. Pracowników Książki Pol., Supl., Ł. 1986 (J. Nagórska); – Chojnowski A., Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921–1939, Wr. 1979; Cygański M., Komitet Obywatelski miasta Łodzi 6 IX – 9 XI 1939, „Roczn. Łódź.” T. 2: 1959; Dinter H. S., Spod czarnych dymów. Łódź w latach 1861–1918, Ł. 1978 s. 455–6, 458–9; Dzieje Lublina, L. 1975 II; Garlicki A., Przewrót majowy, W. 1978; Hulewicz J., Studia wyższe młodzieży z zaboru rosyjskiego w uczelniach galicyjskich w latach 1905–1914, Zesz. Nauk. UJ, Nr 16, Historia, z. 3, Kr. 1958 s. 272; Hertz H., Łódź w czasie wielkiej wojny, Ł. 1933 s. 23–4; Ihnatowicz, Vademecum, II 144; Karwacki W. L., Walka o władzę w Łodzi 1918–1919, Ł. 1962; Klimek J., „Czytaj” w Łodzi a POW, „Niepodległość” T. 11: 1935; Księga pamiątkowa dziesięciolecia samorządu miasta Łodzi 1919–1929, Ł. 1929 s. 47, 49, 50 (fot. po s. 8); Nagórska J., Antoni Remiszewski, bibliofil łódzki, w: Listy bibliofilskie, Ł. 1972; Najdus W., Przez zieloną granicę. Na polskich szlakach leninowskiej „bibuły”, W. 1964 s. 122 (fot. z lat młodzieńczych), 123; Marczuk J., Rada Miejska i Magistrat Lublina 1918–1939, L. 1984; Mroczka L., Łódzka organizacja Polskiej Partii Socjalistycznej w latach 1918–1926, Ł. 1971 (fot.); tenże, Łódź w dniach przewrotu majowego 1926, Zesz. Nauk. Uniw. Łódz., S. I, Ł. 1968 nr 53; Taubenschlag G., Dzieje starostwa łódzkiego, w: Dziesięć lat Odrodzonej Polski Niepodległej w życiu powiatu łódzkiego, Ł. 1928 s. 177–83 (fot.); Tymieniecka A., Polityka Polskiej Partii Socjalistycznej w latach 1924–1928, W. 1969; Wachowska B., Pierwsze dwadzieścia lat województwa łódzkiego 1919–1939, w: Województwo Łódzkie 1919–1969, Ł. 1971; Wiech K., Polska Partia Socjalistyczna 1918–1921, W. 1978; – „Dzien. Urzęd. Woj. Lubelskiego” 1927 nr 3, 10–13, 15–16, 18, 24, 28, 1928 nr 2, 17, 19, 27–8, 30–1, 1929 nr 2–3, 8, 16–16a, 20, 23, 33a, 40, 1930 nr 1, 6, 24, 33a, 35, 37, 40; Hertz H., Łódzka Rada Miejska w walce z okupantem 1917–18 (Ze wspomnień radnego), w: Dziesięć lat Odrodzonej Polski Niepodległej w życiu powiatu łódzkiego, Ł. 1928 s. 17–24; P. P. S. Wspomnienia z lat 1918–1939, W. 1987 1 34–5, 38; Remiszewski A., Regionalizm, tamże s. 81–2; – „Życie Warszawy” 1948 nr 70–1; – Informacje córki Zofii Dziewulskiej z W.

Witold Żarnowski

 
 

Powiązane zdjęcia

   
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Miron Białoszewski

1922-06-30 - 1983-06-17
poeta
 

Bronisław Czech

1908-08-25 - 1944-06-04
narciarz
 

Bogdan Baer

1926-11-08 - 2002-08-28
aktor filmowy
 

Stefan Korboński

1901-03-02 - 1989-04-23
adwokat
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Józef Puzyna h. Oginiec

1856-03-19 - 1919-03-30
matematyk
 

(Leonard) Ignacy Subera

1907-05-19 - 1982-12-13
kanonista
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.