Kokosiński Edward (ur. ok. 1840), działacz lewicy «czerwonych» w powstaniu styczniowym. Był studentem farmacji Akademii Medyko-Chirurgicznej w Warszawie i jednym z pierwszych działaczy organizacji miejskiej; należał do tzw. «koła czerwonych», zgrupowanych wokół Komitetu Miejskiego. Uczestniczył w pertraktacjach po próbie obalenia Komitetu Centralnego Narodowego, podjętej przez W. Daniłowskiego i K. Majewskiego (czerwiec 1862). Podejrzewany o udział w organizowaniu zamachów na namiestnika A. Lüdersa oraz w. księcia Konstantego, opuścił czasowo Warszawę. Na początku 1863 r. współdziałał z Z. Padlewskim i E. Rolskim jako pomocnik komisarza województwa płockiego; działał wówczas w pow. przasnyskim i pułtuskim. Uczestniczył również w zakupie broni. Przeciwni wówczas powstaniu płoccy «biali» projektowali nawet wydanie K-ego władzom rosyjskim.
Usunięty z zajmowanych stanowisk, działał w Warszawie jako lewicowy opozycjonista wobec rządu Majewskiego. Uczestniczył w obaleniu rządu majowego. Latem, w związku z naradami opozycjonistów, dążących do nowego zamachu został K. przez powstańcze władze aresztowany wraz z J. Narzymskim i E. Lisikiewiczem, a następnie wydalony z Warszawy. Po krótkim pobycie w Krakowie, powrócił do Warszawy, uczestniczył we wrześniu w obaleniu Rządu Narodowego i wszedł prawdopodobnie w skład «czerwonego» rządu wrześniowego. Rozczarowany do polityki zwalczającego lewicę czerwonych Traugutta, którego początkowo popierał, od końca 1863 r. znajdował się na emigracji w Dreźnie. Należał do organizatorów lewicowego Tow. Patriotów. Jako jego przedstawiciel przybył jeszcze w r. 1863 do Warszawy, by porozumieć się ze znanymi sobie wydziałowymi z organizacji miejskiej i założyć lewicowe stowarzyszenie związane z Tow. Patriotów. Nawiązał również stosunki z Kołem Rewolucyjnym B. Brzezińskiego. Poszukiwany przez władze rosyjskie, udał się do Drezna, a następnie do Francji. Jesienią 1866 r. K. (prawdopodobnie Edward) wstąpił do szkoły wojskowej St. Cyr. Dalsze jego losy nie są znane.
Berg M., Zapiski o polskich spiskach i powstaniach, W. 1906 cz. VIII 83 cz. IX 62–4; Dubiecki M., Romuald Traugutt i jego dyktatura, Kijów 1911 s. 92–3, 102; Halicz E., Województwo płockie w powstaniu styczniowym, w: 1962 – Rok ziemi mazowieckiej, Płock 1962 s. 177; Kołodziejczyk R., Warszawska żandarmeria narodowa w powstaniu styczniowym, „Roczn. Warsz.” T. 1: 1960; Maliszewski E., Organizacja powstania styczniowego, W. [b. r.]; Przyborowski, Dzieje 1863 r., V 27, 52, 134, 137, 140, 142, 151, 152; tenże, Historia dwóch lat, IV 254; tenże, Ostatnie chwile powstania styczniowego, P. 1888 III 5; Rudzka W., Karol Majewski w latach 1859–1864, W. 1937; Współpraca rewolucyjna polsko-rosyjska, Moskwa 1963; Żychowski M., Ludwik Mierosławski, W. 1963; – Avejde, Pokazanija; Chądzyński Z., Wspomnienia powstańca z lat 1861–1863, W. 1963; Daniłowski W., Notatki do pamiętników, Kr. 1908; Dobrowolski F., Dwie chwile z istnienia Rządu Narodowego przez naocznego świadka, „Dzien. Pozn.” 1868 nr 214; Kraushar A., Kartki z pamiętnika Alkara, Kr. 1910–13 I 74; Proces R. Traugutta. Z korespondencji Zygmunta Padlewskiego, Przygotowała do druku M. Złotorzycka, „Przegl. Hist.” 1954 z. 4 s. 752; Zbiór zeznań śledczych o przebiegu powstania styczniowego, Wr. 1965; Zeznania śledcze o powstaniu styczniowym, Z. Janczewski, K. Majewski, O. Awejde, W. Daniłowski, Oprac. S. Kieniewicz. Wr. 1956; – AGAD: Tymczasowa Komisja Śledcza sygn. 1 k. 130, sygn. 4 k. 11–2, 49–50, 274–5; B. Polska w Paryżu, rkp. 485 (informacja M. Zgórniaka).
Krzysztof Groniowski