Regulski Janusz (1887–1983), działacz gospodarczy i społeczny, prezes zarządu i dyrektor naczelny Spółki Akcyjnej «Siła i Światło», komendant główny Straży Obywatelskiej w Warszawie w r. 1939. Ur. 27 XII w Zawierciu, w pow. będzińskim, był synem Juliusza i Bronisławy Kunegundy z Chodakowskich, młodszym bratem Bronisława (zob.), a starszym Tadeusza (zob.).
R. uczył się w Szkole Handlowej E. Rontalera w Warszawie, gdzie w r. 1904 ukończył 6 kl. Uczestniczył w strajku szkolnym 1905 r., w związku z czym 7 kl. ukończył prywatnie, W l. 1906–9 studiował w École des Hautes Etudes Commerciales et Consulaires w Liège i uzyskał tam dyplom magistra (licencié) nauk handlowych i ekonomicznych. W okresie od października 1909 do października 1910 odbył jednoroczną służbę wojskową w wojsku rosyjskim, kończąc kurs oficerski ze stopniem chorążego. Następnie pracował w Hamburgu, m. in. w charakterze praktykanta w firmie ekspedycyjnej Clemensa, a po odbyciu ćwiczeń oficerskich w r. 1911 w armii rosyjskiej, w firmie Tennenbauma w Hamburgu, zajmującej się importem i eksportem jaj. Z kolei od grudnia t.r. pracował w firmie Allgemeine Elektrizitats Gesellschaft (AEG) najpierw w Hamburgu, a następnie w Berlinie i Łodzi (od 1 II 1913), gdzie był dyrektorem oddziału AEG.
W czasie pierwszej wojny światowej R. został zmobilizowany do armii rosyjskiej i służył od lipca 1914 do października 1917 w bracławskim 260 p. piechoty, z przerwą od 31 XII 1915 do lipca 1916 na służbę w charakterze oficera łącznikowego w sztabie III Korpusu Syberyjskiego. Był ranny w r. 1915. Z młodszego oficera awansował w styczniu 1916 na podporucznika, w listopadzie t.r. – na porucznika, w lutym 1917 – na sztabskapitana i w październiku t.r. – na kapitana. Po wybuchu rewolucji lutowej 1917 r. został delegatem 65 dywizji na Zjazd Wojskowych Polaków IX Armii w Suczawie, na którym wybrano go na przewodniczącego Komisji Organizacyjnej Związku Polaków Frontu Rumuńskiego; w tym charakterze wezwał Polaków do tworzenia polskich komitetów w każdej dywizji. W czerwcu t.r. wziął udział w I ogólnym Zjeździe Wojskowych Polaków w Piotrogrodzie i wszedł w skład sekcji wojskowej Komisji Organizacyjnej tegoż zjazdu. Od 18 X 1917 został przeniesiony do formującej się w Zubcewie pod Moskwą 2 Dyw. Strzelców Polskich w I Korpusie Polskim gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego, jako pełniący obowiązki starszego adiutanta w wydziale operacyjnym sztabu dywizji. W styczniu 1918 został wzięty do niewoli bolszewickiej pod stacją Orsza, z której uciekł w kwietniu t. r. W drodze do kraju dostał się do niewoli niemieckiej. W maju t.r. został odesłany do dyspozycji władz niemieckich w Warszawie, które jednak nie wykazały zainteresowania jego osobą, w związku z czym «sam się zdemobilizował», jak pisze w swoich wspomnieniach. Wrócił do pracy w łódzkim oddziale AEG, a od 1 VII 1918 przeszedł na stanowisko dyrektora handlowego Polskich Zakładów Elektrotechnicznych «Siemens» Sp. Akc. w Łodzi. Od grudnia 1919 zaczął pracować w charakterze dyrektora finansowego w Sp. Akc. «Siła i Światło» w Warszawie, której był współorganizatorem.
W dn. 13 VII 1920 R. zgłosił się do WP jako ochotnik i w stopniu kapitana służył w Oddziale I Naczelnego Dowództwa i w Oddziale I Kwatery Głównej Naczelnego Wodza. W dn. 15 XII t.r. został zwolniony z czynnej służby na skutek reklamacji Min. Przemysłu i Handlu. W rezerwie awansował do rangi majora. R. powrócił do pracy w Sp. Akc. «Siła i Światło», gdzie jako dyrektor finansowy i członek rady zarządzającej brał udział w tworzeniu nowoczesnego przemysłu elektryfikacyjnego w Polsce. Poza normalną pracą w ramach swych kompetencji, działalność jego przejawiała się m. in. w prowadzeniu negocjacji mających na celu wykupywanie od posiadaczy zagranicznych i krajowych akcji interesujących Sp. Akc. «Siła i Światło» zakładów i przedsiębiorstw (jak np. Elektrowni Okręgowej Sp. Akc. w Sierszy Wodnej, Sp. Akc. «Kabel Polski» w Bydgoszczy), czynieniu starań o kredyty krajowe i pożyczki zagraniczne, (jednym z udzielających je był «The British Engineers and Traders Syndicates Ltd»), organizowaniu nowych przedsiębiorstw, jak np. Elektryczne Koleje Dojazdowe (EKD), Tow. Handlowo-Przemyslowe «Zakup i Dostawa» Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością [Sp.z o.o.] w Warszawie, «Miasto-Ogród Podkowa Leśna» Sp. udziałowa w Warszawie, «Polskie Radio» Sp. z o.o. (z tej ostatniej spółki R. się później osobiście wycofał). Z końcem 1928 r. kapitał akcyjny Sp. Akc. «Siła i Światło» wynosił 5 mln 200 tys. zł., a 14 przedsiębiorstw należących do tej spółki – 46 mln 500 tys. zł. W grudniu 1933 R. został prezesem zarządu i naczelnym dyrektorem Sp. Akc. «Siła i Światło». Prawie we wszystkich przedsiębiorstwach należących do tej spółki R. był członkiem ich rad nadzorczych lub członkiem ich zarządów (bądź jednym i drugim), a ponadto był członkiem rady nadzorczej i zarządu Sp. Akc. «Société Belgo-Polonaise de Force et de Traction Électrique» w Brukseli. Od r. 1928 był również prezesem zarządu Mirkowskiej Fabryki Papieru, a w l. 1932 do ok. 1934 r. – wiceprezesem syndykatu «Centropapier» Sp. z o.o. R. pełnił również funkcję członka zarządu Izby Handlowej Polsko-Belgijskiej w Warszawie oraz wiceprezesa Tow. Przyjaciół Belgii. Ponadto był członkiem rady Centralnego Związku Przemysłu Polskiego.
R. należał do współzałożycieli w r. 1919 Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Od r. 1924 był członkiem Automobilklubu Polski, a następnie jego wiceprezesem i przedstawicielem w Association Internationale des Automobilclubs Reconnus w Paryżu. W ramach Automobilklubu stał ponadto na czele Komisji Sportowej. Organizował rajdy samochodowe, brał udział w zawodach, a w podróżach turystyczno-samochodowych zwiedził Austrię, Szwajcarię, Włochy, Hiszpanię, Maroko, Algierię i Tunis. Ponadto był prezesem Polskiego Związku Łowieckiego (PZŁ), a swoje przeżycia łowieckie opisywał w „Łowcu Polskim”, jak np. W pogoni za kozicami (1935 nr 26), W krainie jeleni i niedźwiedzi (1938 nr 31), Fragmenty wielkich łowów (1939 nr 7). Jego willa w Juracie służyła jako miejsce rozmowy min. spraw zagranicznych Józefa Becka z wysokim komisarzem Ligi Narodów w Gdańsku Carlem Jacobem Burckhardtem w dn. 23 VII 1938.
Po wybuchu drugiej wojny światowej R. został powołany w dn. 4 IX 1939 przez prezydenta m. Warszawy, Stefana Starzyńskiego, na stanowisko komendanta głównego Straży Obywatelskiej w oblężonej Warszawie, którą zorganizował w ciągu kilku dni. Stanowisko to piastował do dn. 30 X t.r. Wchodził również w skład Komitetu Obywatelskiego. Wg przekazu Z. S. Siemaszki, był sympatykiem grupy «Szańca», powołanej do życia w podziemiu przez działaczy jednego z odłamów przedwojennego Obozu Narodowo-Radykalnego. Jego dom w Podkowie Leśnej służył również jako punkt działalności konspiracyjnej: m. in. był miejscem spotkań politycznych, składowania zrzutów broni, ukrywania poszukiwanych ludzi. W czasie powstania warszawskiego 1944 r. działał w ramach Rady Głównej Opiekuńczej w obozie w Pruszkowie, ratując wielu ludzi przed wywiezieniem na roboty do Niemiec. Wyniósł też wówczas na zewnątrz i przechowywał w domu ewakuowany z powstania skarb Delegatury Rządu. Również w jego domu w Zarybiu koło Podkowy Leśnej, wielu uciekinierów z Warszawy znalazło schronienie i pomoc. Po zakończeniu wojny R. podjął działalność w Automobilklubie Polskim i w PZŁ. Równocześnie zaczął pracować w EKD; zorganizował dział komunikacji autobusowej, którego został kierownikiem. W r. 1948 został aresztowany i skazany na 14 lat więzienia, w r. 1955 zrehabilitowany i wypuszczony na wolność. Z kolei pracował jako kierownik Spółdzielni Mieszkaniowo-Budowlanej «Miastoprojekt» w Warszawie, a następnie jako kierownik działu studiów przy Biurze Architektoniczno-Konstrukcyjnym «Bak». W marcu 1965 przeszedł na emeryturę, a w 91 roku życia skończył pisać swe wspomnienia pt. Blaski i cienie długiego życia (W. 1980, liczne fot.). Był przewodniczącym Komitetu Budowy tablicy-pomnika Stefana Starzyńskiego w katedrze warszawskiej (została odsłonięta w marcu 1981). Zmarł 17 IV 1983 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim 22 IV t.r. (kwatera B-IV-11/12). Był odznaczony m. in. Orderem Św. Anny 4, 3 i 2 kl., Orderem Św. Stanisława 3 i 2 kl., Orderem Św. Włodzimierza 4 kl., Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, belgijskim Krzyżem Leopolda I, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie).
Ożeniony (15 XI 1919) z Haliną z Maciejowskich, miał R. córkę Hannę Marię (ur. 1920), zamężną Chudzyńską, i syna Jerzego (ur. 1924), profesora w Instytucie Nauk Ekonomicznych PAN.
Łoza, Czy wiesz, kto to jest? (fot.); Who’s who in Central and – East Europe 1933/4, Zurich 1935; Rocznik Oficerski, W. 1923, 1924; – Bagiński H., Wojsko Polskie na Wschodzie 1914–1920, W. 1921 s. 186–7; Drozdowski M. M., Bogate życie, „Kierunki” 1980 nr 25 s. 9; Dziesięciolecie Polski Odrodzonej; Gotowski B., Janusz Regulski, „Tyg. Powsz.” 1983 nr 45; Kochanowski J., Warszawska Straż Obywatelska – Wrzesień–Październik 1939 r., „Stolica” 1984 nr 40 s. 21; Kwiatkowski M. J., „Tu Polskie Radio Warszawa...”, W. 1980; tenże, Wspomnienia współtwórcy Polskiego Radia, „Radio i Telewizja” 1980 nr 13 s. 4, 7; Michalski R. H., Z doświadczeń długiego życia, „Tyg. Demokratyczny” 1982 nr 30 s. 16–17; Siemaszko Z. S., Narodowe Siły Zbrojne, Londyn 1982; Smarzyński S., Z bohaterskim Prezydentem w obronie Warszawy w 1939 r., „Za i Przeciw” 1981 nr 15 s. 16 (fot.); Terej J. J., Rzeczywistość i polityka, W. 1979; Terlecki O., Pułkownik Beck, Kr. 1985; Włodarski A., Materiały do monografii rodu Falk-Regulskich herbu Ciołek, W. 1925 s. 15–17; Wrzosek M., Polskie Korpusy Wojskowe w Rosji w latach 1917–1918, W. 1969 (w indeksie błędnie: Bronisław); Żukrowski W., Karambole. Miło poczytać, „Nowe Książki” 1980 nr 12 s. 27–8; – Adama Czerniakowa dziennik getta warszawskiego 6. IX. 1939 – 23. VII. 1942, Oprac. M. Fuks, W. 1983; Cywilna obrona Warszawy we wrześniu 1939 r., W. 1965; MSWojsk. Dziennik Personalny, W. 1928 nr 14 s. 348; Polski Przemysł i Handel, Lw. 1930 s. 189; Regulska H., Dziennik z oblężonej Warszawy, W. 1978; Rocznik Informacyjny o Spółkach Akcyjnych w Polsce 1929, W., nr 353, 376, 377, 378, 384, 390, 403; Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu, W. 1932, Nr 313, 427, 1101, 4418, 5457, 5458, 5487, 5518, 5532, 5586, 5589, 5590; toż, W. 1934, Nr 70, 991, 8483, 8507, 9264, 9205, 9267, 9270, 9284, 9300, 9319, 9374, 9375, 9378, 9379; toż, W. 1936, Nr 79, 1255, 2845, 9411, 9434, 10234, 10236, 10239, 10253, 10274, 10289, 10343, 10344, 10347; toż, W. 1938, Nr 95, 1265, 3641, 12803, 14145, 14147, 14319, 14320, 14322, 14348, 14353, 14356; – „Auto” 1935 nr 1–2 s. 1 (wspólna fot.), s. 12 (fot.); „Świat” 1930 nr 10 s. 22 (fot.), 1932 nr 23 s. 20 (fot.); „Życie Warszawy” 1983 nr 92, 97, 98, 99; – CAW: Akta personalne 2786, 4369; – Informacje syna, Jerzego Regulskiego z W.
Henryk Korczyk