INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Władysław Michejda     

Władysław Michejda  

 
 
Biogram został opublikowany w 1975 r. w XX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Michejda Władysław (1876–1937), adwokat, burmistrz miasta Cieszyna, działacz narodowy i polityczny. Ur. 17 III w Nawsiu na Śląsku Cieszyńskim, był najstarszym synem Franciszka (zob.) i Anny z Roiczków, bratem Tadeusza (zob.), bratankiem Jana (zob.) i Jerzego (zob.). Uczęszczał do niemieckiego gimnazjum w Cieszynie, a równocześnie od IV klasy należał do tajnego polskiego stowarzyszenia młodzieży «Jedność». Po złożeniu egzaminu dojrzałości w r. 1894 należał do założycieli Stowarzyszenia Polskich Akademików ze Śląska Cieszyńskiego «Znicz». W l. 1894–6 studiował na Wydziale Prawa UJ, po czym przeniósł się do Wiednia, gdzie próbował studiować teologię ewangelicką, ale rychło przeszedł na wydział prawa. W l. 1898–9 podjął z powrotem studia prawnicze na UJ, uzyskując doktorat prawa w lipcu 1904. Przez kilka lat był koncypientem w kancelarii adwokackiej swego stryja Jana w Cieszynie i brał udział w pracy narodowej na Śląsku Cieszyńskim. Następnie przeniósł się do Lwowa, gdzie w dalszym ciągu pracował w charakterze koncypienta adwokackiego w kancelarii adwokata Sołowija, a w r. 1908 otworzył tam własną kancelarię adwokacką. Wstąpił do Narodowej Demokracji (ND) i znalazł się z czasem w czołówce tego stronnictwa; z ramienia stronnictwa wszedł do lwowskiej Rady Miejskiej. Ok. r. 1914 był również członkiem Ligi Narodowej. Orędował gorliwie za obroną praw polskich na Śląsku Cieszyńskim. W czasie pierwszej wojny światowej, po zajęciu Lwowa przez wojska rosyjskie w r. 1914, M. pracował we władzach miejskich, przyczyniając się do uratowania wielu rodaków od śmierci. Działalność ta oraz ogłoszenie artykułu pt. Ziemie polskie. II. Ślązk cieszyński w czasopiśmie „Zjednoczenie” (Lw. 1915 nr 3 s. 10–21 i odb.), w którym wypowiedział się za zjednoczeniem Śląska z całością ziem polskich, zmusiły go do opuszczenia miasta przed powrotnym wkroczeniem Austriaków do Lwowa i wyjazdu do Rosji. W r. 1915 znalazł się w Kijowie, gdzie skupiała się emigracja polityczna złożona z wybitnych działaczy politycznych ówczesnej Galicji. Założył tam Związek Małopolan i pracował w Komitecie Narodowym. Na utrzymanie zarabiał jako profesor żeńskiego liceum. Należał do Rady Naczelnej ND w Rosji. Z jej ramienia brał udział w Zjeździe Polaków w Moskwie, a w r. 1918 w porozumieniu z francuskimi czynnikami wojskowymi należał do komitetu, którego zadaniem było przeprawianie członków armii Józefa Hallera do Murmańska. Do końca pobytu w Rosji zajmował się losem uchodźców wojennych.
W r. 1919 wrócił do kraju i osiadł w Cieszynie, gdzie otworzył kancelarię adwokacką. Przez jakiś czas był delegatem do polsko-czeskiej komisji rozjemczej. Dn. 4 VI 1920 został członkiem wydziału gminnego nie podzielonego jeszcze wtedy Cieszyna. Po podziale Śląska Cieszyńskiego i Cieszyna wszedł w skład komisarycznego początkowo Zarządu Miejskiego, a następnie wybrany został do Rady Miejskiej, której przewodniczył wtedy stryj jego Jan. Po śmierci burmistrza Cieszyna ks. J. Londzina M. wybrany został 15 XII 1929 burmistrzem i stanowisko to piastował do końca życia. Miasto pod jego rządami, mimo iż były to lata kryzysu, pomyślnie się rozwijało: powiększono elektrownię miejską, posunięto poważnie prace zmierzające do stworzenia nowego wodociągu miejskiego (by uniezależnić się od poboru wody z dotychczasowego wodociągu, który pozostał w czechosłowackiej części Śląska), rozwijał się ruch budowlany. M. otoczył opieką muzeum miejskie, skupiając zbiory cieszyńskie pod jednym dachem w zabytkowej kamienicy przy ul. Regera 6. M. był prezesem Rady Nadzorczej Komunalnej Kasy Oszczędności m. Cieszyna oraz delegatem Rządu Polskiego do polsko-czeskiej komisji dla spraw waloryzacyjnych byłej Cieszyńskiej Kasy Oszczędności. Był przewodniczącym Wydziału Szkoły Dokształcającej oraz członkiem większego zastępstwa Zboru Ewangelickiego w Cieszynie. Należał do Izby Adwokackiej w Cieszynie, a potem w Katowicach i był delegatem do Naczelnej Rady Adwokackiej w Warszawie. Przez wiele lat należał do Rady Zawiadowczej Tow. Akcyjnego dla fabrykacji śrub i wyrobów kutych «Brevillier Ska i A. Urban Synowie» w Ustroniu.
Dorobek publicystyczny M-y był skromny; znany natomiast był M. jako dobry mówca. Sporo jego przemówień ogłoszono w prasie, m. in. przemówienie wygłoszone na manifestacji antyczeskiej na rynku cieszyńskim 25 II 1934 z okazji piętnastej rocznicy powrotu wojsk polskich do Cieszyna. Tekst przemówienia ukazał się w „Nowinach Śląskich” (1934 nr 6/8) i w osobnej odbitce pt. Nie rzucim ziemi skąd nasz ród (Cieszyn 1934). M. zmarł na serce 1 IV 1937 w Cieszynie i tam został pochowany w grobach dla zasłużonych na cmentarzu komunalnym.
Żonaty był ze Stefanią z Zaleskich (1884–1942), córką Józefa Piotrowskiego-Zaleskiego, działacza w cieszyńskim Tow. Rolniczym. Michejdowa znana była z działalności charytatywnej (m. in. opieka nad domem sierot w Cieszynie), którą kontynuowała w okresie okupacji niemieckiej. Środki na tę działalność w okresie okupacji pochodziły m. in. z tajnych organizacji polskich. Za prowadzenie tej działalności została 17 VI 1941 aresztowana i wyrokiem sądu w Katowicach 30 VI 1942 skazana na rok obozu karnego. Zginęła w obozie oświęcimskim w listopadzie 1942. Małżeństwo Michejdów było bezdzietne.
 
Portret w Muz. w Cieszynie; – Naučný slovník aktualit, Praha 1938 s. 272; – Dąbrowski W., Rok walki o rządy na Śląsku Cieszyńskim, Cieszyn 1919 s. 42, 87, 89, 90; Kozicki S., Historia Ligi Narodowej, Londyn 1964; Księga o Śląsku wydana z okazji jubileuszu 35-letn. istnienia „Znicza”, Cieszyn 1929 s. 211, 212 (fot.); Szymiczek F., Walka o Śląsk Cieszyński w latach 1914–1920, Kat. 1938; Zabawski W., Droga do ziemi obiecanej, Cieszyn 1934 s. 213; – „Dzien. Pol.” 1937 nr 76; „Ewangelik” 1937 nr 15; „Nasz Lud” 1937 nr 14; „Polska Zachodnia” (Kat.) 1937 nr z 3 i 4 IV; „Poseł Ewang.” 1937 nr 14–15; – Arch. UJ: Księga immatrykulacyjna S. II 515, Katalogi studenckie W. P. II 231–234, 237–238, Księga rygorozalna Wydz. Prawa W. P. II 486, Liber promotionum S. II 520 nr 3022; – Bibliogr. do Stefanii: Hajduk J., Patriotyzm wyniosła z domu, „Za Wolność i Lud” 1971 nr 10 s. 14, 16; Mańka A., Stefania Michejdowa, „Zwrot” 1974 nr 3 s. 17–18, (fot.).
Ludwik Brożek

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Franciszek Kądziołka

1926-09-17 - 1983-12-30
operator kamery
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.