Biogram Postaci z tego okresu
 Tadeusz Barącz      "Portret Tadeusza Barącza" Jacka Mlczewskiego, frag. obrazu olejnego z 1880 roku ze zbiorów Lwowskiej Galerii Sztuki.

Tadeusz Barącz  

 
 
1849-03-24 - 1905-03-12
 
Biogram został opublikowany w 1935 r. w I tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Barącz Tadeusz (1849–1905) artysta, rzeźbiarz, pochodzący z ormiańsko-polskiej rodziny, brat Erazma i Romana, urodził się we Lwowie 24 III 1849. W l. 1860–1864 kształcił się w szkole kadeckiej w Hainburgu, a potem ukończył szkołę realną we Lwowie. Studja artystyczne odbywał w l. 1868/69 w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Wł. Łuszczkiewicza i Henryka Kossowskiego, od października 1869 do lipca 1871 w Monachjum u prof. Wiedmanna. W drugim roku studjów monachijskich został odznaczony medalem srebrnym za kompozycję pt. Wojna według własnych słów: »cokolwiek na sposób Grottgera«. Wykonał podówczas także popiersia Libelta i Ryszarda Wagnera, uważane w Niemczech za bardzo udatne. Z tego też czasu pochodzi kompozycja Anioła upadłego, Niewola, Obrona Sztandaru, symbol łączności narodowej (z r. 1871).

Lata 1872/75 przebył we Włoszech, głównie we Florencji. Wykonał tam w marmurze pełną wdzięku grupę, Wenus i Amor (zniszczona w pożarze muzeum w Cambridge-Springs), i wiele popiersi, jak: Teofila Lenartowicza, Tarasa Szewczenki, p. Sulimirskiej, pomnik Rudzkiego na cmentarzu w San Miniato, Bolesław Krzywousty napadnięty przez pomorzan itd. Powróciwszy do Lwowa, otworzył pracownię, przez którą przewijał się cały świat kulturalny lwowski, pociągnięty entuzjazmem artysty dla sztuki i jego humorem. W tym czasie wyrzeźbił m. i. popiersia ks. Leona Sapiehy, Jana Nep. Kamieńskiego dla teatru lwowskiego, hr. Aleksandra Fredry i medaljony Ksawerego Liskego, Henryka Rodakowskiego, Franciszka Tepy, Henryka Siemiradzkiego (1877), rodziców artysty (te ostatnie z marmuru), Goszczyńskiego i i. Wykonał też szereg nagrobków, m. i. Henryka Schmitta, arcybiskupa Wierzchlejskiego w katedrze lwowskiej, itd. Z pomników podówczas w tym mniejwięcej czasie wykonanych wymienić możemy: króla Jana III z bronzowym medaljonem w Kałuszu, Chrzanowskiej Zofji w Trembowli, pomnik Mickiewicza w Truskawcu i biust wieszcza dla Karlovych Varów. Jego dłóta są również figury dekoracyjne na kilku budynkach lwowskich i teatrze miejskim. W r. 1891 zdobył na wystawie międzynarodowej w Berlinie zaszczytną wzmiankę, za charakterystyczną głowę starca. Życie i pracę we Lwowie przerywał chwilowemi wyjazdami zagranicę i kilkoletnim pobytem w Chicago gdzie na konkursie, na pomnik Kościuszki (około 1892) otrzymał pierwszą nagrodę. W r. 1891 wykonał kamienny pomnik Sobieskiego dla Strzelnicy we Lwowie. Na konkursie na pomnik Mickiewicza w Krakowie otrzymał drugą nagrodę. W r. 1897 był w Wiedniu, jak świadczy korespondencja, i czuwał nad odlewem pomnika konnego króla Jana III, który ofiarował Lwowowi. Pomnik ten na Wałach Hetmańskich należy do najlepszych prac artysty. W r. 1895 wraz z inż. Ostaszewskim sprowadził prochy Ordona i wybudował mu pomnik na cmentarzu Łyczakowskim.

Ostatnią pracą jego był projekt pomnika Kościuszki we Lwowie, alegoryczna grupa 3 Maja, i projekt pomnika Aleksandra Fredry. Zmarł 12 III 1905. Jako artysta wypowiedział się bardzo wszechstronnie. Jeśli miał niektóre dzieła mniej dociągnięte, to naogół był artystą tęgim i wszechstronnym, podejmował trudne rzeźbiarskie dzieła, jak pomnik konny Sobieskiego. Obok portretów pozostawił wiele kompozycyj, tak realistycznych, jak i alegorycznych, m. i. ciekawe studja zwierzęce. Posługiwał się przytem gliną, gipsem, bronzem i marmurem, w którym wykuwał pełne giętkości i wdzięku, wypieszczone postacie kobiece (Pocałunek Amora, Poszept miłosny itd.). Stwarzał też i rzeczy o mocnym rzucie i zdecydowanym, tęgim modelunku, jak niektóre typy męskie. Władał również biegle pędzlem, malując niejednokrotnie to, co modelował.

Prace B-cza rozsiane po świecie, znajdują się również w muzeach ks. Lubomirskich we Lwowie, w Tow. Przyjaciół Nauk w Poznaniu i w Muzeum Narodowem w Krakowie (głównie w oddziale Barącza Erazma, brata artysty).

 

Archiwum Instytutu Technicznego w Kr. (obecnie w Szkole Przemysłowej); Protokoły uczniów Szkoły Sztuk Piękn. z r. 1868/69; Zapiski i listy rodzinne; »Gazeta Lwow.« 1905, nr 59; »Czas« 1905, nr 61; »Kłosy« 1871, I 332, 1872, II 425; »Tyg. Il.« 1870, II 215, 1873, II 113, 1874, I 412, 1878, 137, 1896, I 96, 1899, I 44, 1905, I 265; II. Katalog Obrazów i Rzeźb Muz. Nar. w Kr. i Katalog oddziału im. Erazma Barącza 1923; Katalog pierwszej wystawy sztuki polskiej w Kr. 1887; Świeykowski E., Pamiętnik Tow. Przyj. Sztuk Pięk. w Kr. 1854–1904; Enc. Org.; Internazionale Kunstausstellung… veranstaltet v. Verein Berliner Künstler, 1891; Katalog pośmiertnej wystawy prac Tadeusza B., Lw. 1905.

Helena d’Abancourt

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.