Biogram Postaci z tego okresu

Andrzej Kobełka (Kobielka)  

 
 
1. poł. XVII w. - 2. poł. XVII w.
Biogram został opublikowany w latach 1967-1968 w XIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kobełka (Kobielka) Andrzej (2. poł. XVII w.), chłopski działacz luterański. K. był wójtem w należącej do «państwa» bielskiego części, położonej na pograniczu Śląska i Rzpltej, wsi Komorowice (Biertułtowice, Batzdorf), a może także synem tamtejszego «starego wójta». Dn. 20 XI 1662 r. ożenił się w Komorowicach z Zuzanną Gandorówną, z którą miał w l. 1663–79 przynajmniej pięcioro dzieci. K. pozostawał w bliskich stosunkach z miejscową starszyzną wiejską i miał wielu małopolskich znajomych, począwszy od chłopów z kalwińskiej wsi Kozy, a skończywszy na szlachcicach Janie i Jakubie Witkowskich z Hałcnowa, którzy trzymali do chrztu jego córki. Po 28 V 1679 r. wiadomości o K-ce nikną (mimo poszukiwań w archiwach Cieszyna i Budapesztu).

Zamieszkałe częściowo przez kolonistów niemieckich Komorowice stały się w siedemdziesiątych latach XVII w. ośrodkiem oporu przeciwko kontrreformacji reprezentowanej przez miejscowego proboszcza Wawrzyńca Niewolkowica. Na czele tego ruchu, cieszącego się poparciem mieszczan bielskich i protestanckich dziedziców – Węgrów Szunyoghów – stanął właśnie K. Organizował on w swym domu nabożeństwa i kazania luterańskie, na które schodzili się też chłopi z sąsiednich terenów Śląska i Rzpltej. Nie oddający od dawna mesznego komorowiczanie zdecydowali się zapewne za sprawą K-a, na radykalny krok – próbę (nieudaną) zmycia poprzez zmianę koryta rzeki Białej swego kościoła parafialnego (dziś ten zabytkowy kościół drewniany stoi na Woli Justowskiej pod Krakowem). Niewolkowic od r. 1673 interweniował przeciwko nieposłusznym parafianom u dziedzica Juliusza Szunyogha i u magistratu bielskiego, ale mimo poparcia biskupa krakowskiego i starosty cieszyńskiego niczego nie uzyskał. Dopiero w r. 1676, gdy dziedzic Bielska zmarł, a Niewolkowic zainteresował sprawą poprzez jezuitów cieszyńskich samego cesarza, kontrreformacja w Komorowicach zwyciężyła.

 

Karasek-Langer A., Strzygowski E., Sagen der Beskidendeutschen, Plauen im Vogtland 1930 s. 201; Michejda K., Dzieje Kościoła ewangelickiego w księstwie cieszyńskim, Cieszyn 1909 s. 71–2; Schmidt A., Reformation und Gegenreformation in Bielitz und Umgebung, „Jahrbuch der Gesellschaft für die Geschichte des Protestantismus in Oesterreich” R. 28: 1907 s. 200–1; Urban W., Chłopi wobec reformacji w Małopolsce w drugiej połowie XVI w., Kr. 1959; – Materialien zur Geschichte des Protestantismus im Herzogtum Teschen, Wyd. K. Radda, XII Jahresbericht der K. K. Staats-Realschule in Teschen, Cieszyn 1885; – Arch. Kurii Metrop. w Kr.: Acta episcop. 64 k. 51 i in.; Arch. paraf. w Komorowicach: Liber bapt. 1640–76 I passim, 1676–1738 II s. 8.

Wacław Urban

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Samuel Kmicic

1 poł. XVII w. - 1692-04-13
strażnik wielki litewski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.