Biogram Postaci z tego okresu
 Tymoteusz Gorzeński h. Nałęcz      Tymoteusz Gorzeński, Prymas Polski.

Tymoteusz Gorzeński h. Nałęcz  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1959-1960 w VIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
Biogram naukowy jest dostępny wyłącznie w drukowanej wersji PSB. Zapraszamy do zapoznania się z innymi dostępnymi materiałami.
 
 
 

Poniższa nota biograficzna pochodzi z Pocztu Prymasów Polski opublikowanego przez Kurię Metropolitalną w Gnieźnie na stronie www.prymaspolski.pl.

 

Tymoteusz Gorzeński

 

Syn pułkownika wojsk koronnych Franciszka Salezego oraz Anny z Deręgowskich, urodził się 24 marca 1743 r. w Rybowie k. Wągrowca. Naukę teologiczną zdobywał najpierw w Seminarium Księży Misjonarzy na Stradomiu, gdzie przebywał do 1765 r., następnie udał się na studia prawnicze do Rzymu, zakończone w 1775 r. Jedynie uzupełniający charakter miały już nauki pobierane na Uniwersytecie Wileńskim, sfinalizowane uzyskaniem doktoratu teologii w 1787 r. Jeszcze w 1763 r. instalował się na kanonię poznańską. Po wyjeździe do Rzymu, w 1767 r. przyjął w bazylice laterańskiej święcenia kapłańskie. Tego samego roku wystarał się także o kanonię krakowską. Po powrocie do kraju dzielił czas między aktywność państwową i kościelną. W ramach tej pierwszej uzyskał w 1781 r. stanowisko referendarza koronnego. Na polu kościelnym od 1788 r. dane mu było natomiast sprawować funkcję ostatniego kanclerza księstwa siewierskiego. Wypełniał również obowiązki jednego z kuratorów popadłego w obłęd biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka. Sakrę biskupią uzyskał w 1790 r. wraz z objęciem biskupstwa smoleńskiego, sprawowanego do czasu przekazania mu w 1806 r. przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III diecezji poznańskiej, którą ostatecznie objął dopiero w 1809 r. Za sprawą bulli De salute animarum z 16 lipca 1821 r. i nominacji królewskiej przekazano mu arcybiskupstwo gnieźnieńskie i poznańskie. Paliusz uzyskał jednak dopiero 30 lipca 1822 r. Polityczna działalność Gorzeńskiego upłynęła pod znakiem wspierania poczynań króla Stanisława Augusta, w uznaniu za co uzyskał w 1781 r. Order Świętego Stanisława, natomiast w 1785 r. Order Orła Białego. Uczestniczył w obradach Sejmu Wielkiego, wchodził także w skład grona konstruktorów Konstytucji Trzeciomajowej. Gorzeńskiemu pierwszemu odmówiono prawa posługiwania się tytułem prymasowskim oraz książęcym. Jego ranga zatem, najpierw jako hierarchy poznańskiego, później zaś gnieźnieńskiego i poznańskiego, zdewaluowała się na tyle, że aktywność arcybiskupa ogniskowała się wokół uregulowania struktur kościelnych po upadku I Rzeczypospolitej. W 1810 r. jako biskup poznański zreformował kształt kapituły, redukując znacznie liczbę prebend. Unormował m.in. kwestie stosunków finansowych proboszczów i ich wikariuszy oraz przyczynił się do obniżenia wymogów państwowych egzaminów maturalnych, zwiększając tym samym zaplecze kleryków w seminariach duchownych. Aktywność hierarchy uwidoczniła się również w systematycznie odbywanych wizytacjach w latach 1810–1818. Zadanie wcielenia w życie postanowień papieskiej bulli z 1821 r. przerosło, niestety, możliwości arcybiskupa i przeszło na jego następcę. Prymas zmarł 20 grudnia 1825 r., pochowano go poznańskiej katedrze, serce złożono natomiast w katedrze w Gnieźnie.

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Krzysztof Hilary Szembek

1723-01-13 - 1797-09-09
biskup płocki
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Hugo Kołłątaj (Kołłontay)

1750-04-01 - 1812-12-28
filozof
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.