Audycja Polskiego Radia z 2009 roku, opublikowana na stronie Ninateka.pl. 

Na początku kwietnia 1939 roku wizytę w Londynie składa Józef Beck, co ma związek z marcową deklaracją udzielenia Polsce pomocy w przypadku ataku niemieckiego. Beck upewnia się, że Winston Churchill nie chce prowadzić już dłużej chamberlainowskiej polityki „karmienia krokodyla” i ma powody do satysfakcji (chociaż Wielka Brytania jest krajem do wojny zupełnie nieprzygotowanym). 11 kwietnia Hitler podpisuje plan ataku na Polskę. W kraju widać już zaostrzanie się sytuacji. 3 kwietnia popełnia samobójstwo Walery Sławek, najbliższy współpracownik Józefa Piłsudskiego – jest to wydarzenie symptomatyczne, interpretuje się je jako dramatyczny gest, konsekwencję jego sposobu uprawiania polityki. 27 kwietnia Hitler wypowiada układ morski z Wielką Brytanią – kontakty między Polską a Niemcami znacznie się pogarszają. Sytuacja w Europie jest już daleka od stabilności.

Do literatury atmosfera polityczna jeszcze nie dociera: ukazują się książki autorów znanych i nieznanych: Wacława Berenta, Jerzego Kornackiego, Zygmunta Nowakowskiego. Pojawia się również Maskarada Jarosława Iwaszkiewicza, która jest opowieścią o Puszkinie, ilustrującą romantyczny konflikt między artystą a światem. W kwietniowym Skamandrze ukazuje się SzczurWitolda Gombrowicza.

Początek kwietnia przynosi doskonałe spektakle. W Ateneum wystawiony zostaje Cyrulik sewilski w reżyserii Stanisławy Perzanowskiej, a w Teatrze Polskim – długi (bo prawie 6-godzinny) Hamlet w inscenizacji Aleksandra Węgierko. Oba przedstawienia można uznać za grand finale sezonu 1938/39, pięknie podsumowujący dwudziestolecie międzywojenne, w którym teatr polski stał się przedsięwzięciem wysoce artystycznym. Jednak atmosfera wojenna zaczyna przenikać i tutaj: 30 kwietnia katowicki zespół występował w Strzelcach Opolskich – występ zakończył się atakiem niemieckich bojówkarzy. Według Tomasza Mościckiego był to pierwszy akt niemieckiej agresji na polską kulturę.

W audycji zostały wykorzystane m.in. Dzienniki Marii Dąbrowskiej oraz fragmenty recenzji Tadeusza Boya-Żeleńskiego i  Stanisława Piaseckiego.

"Rok 1939. Historia i literatura" to cykl audycji zrealizowanych przez Polskie Radio, w których o wydarzeniach politycznych w 1939 roku opowiada profesor Rafał Habielski, o życiu teatralnym krytyk Tomasz Mościcki, a o tym, co działo się w środowisku literackim mówi profesor Piotr Śliwiński. Ich wypowiedzi przeplatają się z fragmentami kalendarium pochodzącego z Almanachu 1939 wydanego przez Muzeum Powstania Warszawskiego.