Czesław Miłosz (1911-2004), poeta, prozaik, eseista, tłumacz.

Biogram Postaci z tego okresu

Frag. zdj. wykonanego przez Artura Pawłowskiego w Krakowie w 1999 roku. Źródło Wikimedia Commons, CC-SA-4.0.

Czesław Miłosz

1911-06-30 - 2004-08-14

| poeta

| eseista | prozaik | tłumacz | dyplomata

share
- Podziel się
- facebook
- google +
- twitter
- linkedin
clipboard
envelope
print
quote
add

Biografia
Kalendarium
Zdjęcia (6)
Audio (4)
Wideo (3)
Biografia

Graf powiązań

Dyskusja

Mapa

Spis treści:

Biogram naukowy nie został dotąd przygotowany w ramach PSB. Zapraszamy do zapoznania się z dostępnymi materiałami.

Powiązane zdjęcia

Sortuj: Nowe | Popularne | Alfabetycznie

Czesław Miłosz.

Fotografia ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

# Czesław Miłosz

Studenci Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, 1930 rok.

W III rzędzie, 4. od lewej młody Czesław Miłosz. Fotografia ze zbiorów Jacka Dehnela....

# Czesław Miłosz

Czesław Miłosz, polski poeta i prozaik, laureat nagrody Nobla w dziedzinie literatury.

Zdjęcie wykonane przez Artura Pawłowskiego w Krakowie w 1999 roku. Źródło kopii cyfrowej: Wikiemdia...

# Czesław Miłosz

Krypta Zasłużonych w podziemiach bazyliki św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa na Skałce w Krakowie.

Po lewej stronie na pierwszym planie widoczny sarkofag Czesława Miłosza. Fot. Tadeusz Święchowicz, lipiec 2018...

# Czesław Miłosz

Sarkofag Czesława Miłosza w Krypcie Zasłużonych na Skałce w Krakowie.

Fot. Tadeusz Święchowicz, 8 lipca 2018 r.

# Czesław Miłosz

Czesław Miłosz, polski poeta i prozaik, laureat nagrody Nobla w dziedzinie literatury.

Zdjęcie wykonane przez Artura Pawłowskiego w Krakowie w 1999 roku. Źródło kopii cyfrowej: Wikimedia Commons,...

# Czesław Miłosz

Powiązane wideo

Sortuj: Nowe | Popularne | Alfabetycznie

Powiązane wideo

Sortuj: Nowe | Popularne | Alfabetycznie

"Czesław Miłosz - Legendy nowoczesności", cykl "Tygodnik Literacki".

Audycja Polskiego Radia z 13.07.1996. Rozmowa redaktor Iwony Smolki z historykiem literatury Tomaszem Burkiem i...

# Czesław Miłosz

"86. urodziny Czesława Miłosza", cykl "Bisy Radia BIS".

Audycja Polskiego Radia z 30.06.1997, poświęcona twórczości poety, pisarza Czesława Miłosza w 86. rocznicę...

# Czesław Miłosz

"Posłuchać warto".

Audycja Polskiego Radia z 29.12.1980. Rozmowa redaktorów Małgorzaty Mietkowskiej i Marka Maldisa z pisarzem, poetą...

# Czesław Miłosz

Czesław Miłosz – analiza twórczości – streszczenie i opracowanie lektury.

Materiał opublikowany na stronie Nauqa.pl.

# Czesław Miłosz

Kalendarium

1911

30 VI

rodzi się w Szetejniach koło Kiejdan na Litwie, w dziedzicznym majątku swojej matki Weroniki z Kunatów, jego ojciec Aleksander Miłosz należy do starego szlacheckiego rodu, pieczętującego się herbem Lubicz

1915

jako małe dziecko wraz z matką, towarzyszy swemu ojcu Aleksandrowi Miłoszowi, oficerowi saperów armii carskiej, gdy ten buduje mosty i umocnienia w różnych regionach przyfrontowych

1917

19 IX

rodzi się jego młodszy brat Andrzej, który zostanie w przyszłości dokumentalistą, publicystą i tłumaczem

1918

wraca wraz z rodziną do dworu w Szetejniach na Litwie

1921

przeprowadza się wraz z rodzicami do Wilna, gdzie rozpoczyna naukę w gimnazjum im. Zygmunta Augusta

1929

zdaje maturę w Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie i podejmuje studia polonistyczne na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie

grudzień

zaczyna na Uniwersytecie Wileńskim studia prawnicze, po przeniesieniu się z polonistyki

1930

debiutuje na łamach uniwersyteckiego pisma „Alma Mater Vilnensis” wierszami „Kompozycja” i „Podróż”

1931

28 I

w ramach "Śród Literackich" wileńskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich odbywa się wspólny wieczór autorski początkujących twórców pod nazwą "Najmłodsze Wilno Literackie", którego jest jednym z uczestników

kwiecień

współzakłada grupę literacką „Żagary”, a pod tą samą nazwą zaczyna się ukazywać dodatek literacki do konserwatywnego „Słowa”, w którym członkowie grupy formułują zasady poezji zaangażowanej społecznie

lipiec

jako członek Klubu Włóczęgów, wyrusza na pełną niebezpiecznych przygód wyprawę do Francji przez Pragę, Pilzno, Lindau, Jezioro Bodeńskie i Zurych

sierpień

po różnych perypetiach udaje mu się dotrzeć do Strasuburga i do Paryża, gdzie po raz pierwszy spotyka swego krewnego, poetę francuskiego Oskara Miłosza, którego poglądy wywrą wielki wpływ na jego światopogląd

1932

styczeń

zostaje studentem Wydziału Prawa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, ale ma w stolicy stałe kłopoty finansowe i na zajęcia uczęszcza krótko

marzec

wyjeżdża z Warszawy do Suwałk

październik

po oblaniu egzaminu z historii filozofii prawa, musi opuścić Uniwersytet Warszawski i powraca do Wilna, gdie wznawia studia na 3 roku prawa

1933

wydaje nakładem Koła Polonistów Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie debiutancki tomik swej poezji pt. „Poemat o czasie zastygłym”

1934

10 III

na tzw. Najeździe Poezji Awangardowej na Warszawę poznaje Józefa Czechowicza, który zostanie jego przyjacielem

02 VII

uzyskuje tytuł magistra prawa na Uniwersytecie w Wilnie

październik

dzięki Stypendium Funduszu Kultury Narodowej otrzymanemu za debiutancki tomik poezji, wyjeżdża do Paryża, gdzie dorabia sobie udzielaniem lekcji polskiego i pisaniem korespondencji do „Kuriera Wileńskiego”

1935

w Paryżu studiuje francuski w Alliance Francaise, a w charakterze wolnego słuchacza chodzi na wykłady tomizmu w L'Institute Catolique, ogląda zbiory Luwru, poznaje wiele osób, w tym Jana Lechonia

czerwiec

uczestniczy w Paryżu Międzynarodowy Kongresie Pisarzy w Obronie Kultury, który sam nazwie „zjazdem antyfaszystów” - uczestniczyli w nim twórcy z kilkunastu krajów

powraca ze stypendium w Paryżu do Wilna, gdzie podejmie swoją pierwszą pracę zawodową w rozgłośni Polskiego Radia

1936

wydaje tom poezji „Trzy zimy”

1937

za „lewicowe poglądy", dopuszczanie do mikrofonów osób niewłaściwego pochodzenia", odtwarzanie muzyki chóru białoruskiego oraz sympatie litewskie, zostaje usunięty z rozgłośni wileńskiej, po czym wyjeżdża do Włoch

dostaje prace w dziale programowym Polskiego Radia w Warszawie, publikuje wiersze i artykuły w prasie literackiej m.in. w "Pionie", "Kwadrydze", "Ateneum"

1938

dostaje nagrodę literacką czasopisma „Pion” za nowelę „Obrachunki”

1939

sierpień

spędza wakacje razem ze swoją przyszłą żoną Janiną Dłuską-Cękalską w majątku Paulinowo na Polesiu, gdzie dowie się o wybuchu wojny

jako pracownik Polskiego Radia zgłasza się na ochotnika do wojska do obsługi wyposażonego w sprzęt nadawczy auta, zostaje wysłany, a potem zawrócony z linii frontu, z kolumną samochodów dociera w okolice Lublina

09 IX

stara się przedostać do swojego przyjaciela Józefa Czechowicza, do którego jednak nie dociera z powodu ataku niemieckiego lotnictwa, co w pewnym sensie ratuje mu życie, bo wkrótce dowiaduje się o tragicznej śmierci przyjaciela

przebywa w Bukareszcie w Rumunii, gdzie dostał się z falą polskich uchodźców wojennych

1940

styczeń

powraca przez Ukrainę i Białoruś do Wilna wcielonego do Litwy, przyjmuje obywatelstwo litewskie i podejmuje współpracę z redagowaną przez Józefa Mackiewicza "Gazetą Codzienną"

czerwiec

po wkroczeniu sowietów do Wilna, przedostaje się przez zieloną granicę do okupowanej przez Niemców Warszawy, gdzie pozostanie aż do Powstania, będzie uczestniczyć w podziemnym życiu literackim, pod pseudonimem Jan Syruć opublikuje w konspiracji tom „Wiersze” oraz będzie współpracował z podziemną Organizacją Socjalistyczno-Niepodległościową „Wolność”

1941

pracuje jako woźny w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie i działa w podziemnym życiu literackim

1942

wydaje w podziemiu swój przekład eseju Jacquesa Maritaina "Drogami klęski" i przygotowaną przez siebie antologię poezji antynazistowskiej "Pieśń niepodległa. Poezja polska czasu wojny"

1943

tworzy cykle wierszy „Świat (poema naiwne)” i "Głosy biednych ludzi", tłumaczy "Jak wam się podoba" Szekspira i "Ziemię jałową" Eliota, pisze eseje m.in. o Balzaku, Zdziechowskim, Witkacym, uczestniczy w tajnych wieczorach poetyckich, nawiązuje przyjaźnie z Jerzym Andrzejewskim, Kazimierzem Wyką i Tadeuszem Krońskim

1944

styczeń

żeni się w Warszawie z Janiną Dłuską, primo voto Cękalską

wrzesień

po opuszczeniu z Warszawy znajduje schronienie w Janisławicach, a potem w majątku przyjaciela Jerzego Turowicza w Goszycach pod Krakowem, pisze tam m.in. wiersze "Los" i "Ucieczka"

1945

styczeń

osiedla się w Krakowie, gdzie podejmie współpracę z „Dziennikiem Polskim”

kwiecień

otrzymuje nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki za całokształt twórczości

grudzień

w ramach służby w dyplomacji Polski Ludowej wyjeżdża jako attaché kulturalny do Nowego Jorku

wydaje tom poetycki „Ocalenie”, publikuje wiersze "Campo di Fiori" i "Przedmieście", popiera przemiany w Polsce

1947

29 III

rodzi się mu się syn Antoni, który w przyszłości zostanie informatykiem, muzykiem, kompozytorem i tłumaczem

zostaje przeniesiony z Nowego Jorku na placówkę do Waszyngtonu, przesyła korespondencje do prasy literackiej w Polsce, tłumaczy poezję angielską

1948

kwiecień

jego "Traktat moralny" ukazuje się w "Twórczości", ale nie wzbudza on dużego zainteresowania, jedyne jego omówienie ukaże się w "Dziś i jutro"

1949

publikuje w "Odrodzeniu" poemat "Toast" zawierający m.in. krytyczną ocenę rządu polskiego w Londynie i dowództwa AK, które doprowadziło do wybuchu Powstania Warszawskiego

1950

grudzień

przyjeżdża do kraju, gdzie władze zatrzymują mu paszport, który poeta odzyskuje dopiero dzięki decyzji samego Bolesława Bieruta

1951

styczeń

obejmuje obowiązki I sekretarza ambasady PRL w Paryżu, jego żona przebywa w tym czasie w Ameryce, gdzie 22 stycznia przychodzi na świat ich drugie dziecko

01 II

nie pojawia się w pracy w ambasadzie polskiej i zwraca się o azyl polityczny do władz francuskich, przeprowadza się do Maisons Laffitte siedziby Instytutu Literackiego Jerzego Gioedroyca

15 V

na zwołanej przez Jerzego Giedroycia konferencji prasowej w Paryżu, ogłasza swoją decyzję o zerwaniu z władzami Polski Ludowej i pozostaniu na emigracji, wyjaśniając: „Zrobiłem to w chwili, kiedy naśladowanie wzorów sowieckich stało się w Polsce obowiązujące dla pisarzy", władze komunistyczne w Polsce uznają go za zdrajcę i renegata, jego utwory zostają objęte zapisem cenzury i natychmiastowo wycofane z bibliotek

1953

wydaje w Instytucie Literackim w Paryżu swój esej „Zniewolony umysł”, tomik „Światło dzienne” oraz powieść "Zdobycie władzy", za którą otrzyma nagrodę księgarzy europejskich, w PRL zostaje uroczyście potępiony przez Związek Literatów Polskich oraz czołowych twórców

1955

publikuje w Instytucie Literackim w Paryżu „Dolinę Issy”

1956

13 I

bierze ślub kościelny z Janiną z Dłuskich w polskim kościele katolickim w Paryżu

jest wściekle atakowany przez PRL-owskich pisarzy - Jerzy Putrament pisze, że "cała jego emigracyjna kariera sprowadza się do wymyślania bolszewikom", a Roman Bratny krytukuje "Zniewolony umysł", twierdząc że: "Cała filozofia tej książki została wynaleziona jako sposób przezwyciężenia piętrowego już kompleksu renegactwa".

1957

pisze „Traktat poetycki” ukazujący historię poezji polskiej w XX wieku, otrzymuje nagrodę miesięcznika „Kultura”

1958

wydaje w Instytucie Literackim w Paryżu zbiór esejów „Kontynenty” oraz autobiograficzną „Rodzinną Europę”, otrzymuje Nagrodę Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie

1960

przenosi się na stałe do Stanów Zjednoczonych, gdzie wykłada literaturę słowiańską na uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley i zostaje profesorem tej uczelni, a przez następne 20 lat będzie łączy twórczość literacką z pracą na uniwersytecie

1962

wydaje w Instytucie Literackim w Paryżu tomik poetycki „Król Popiel i inne wiersze” oraz esej „Człowiek wśród skorpionów. Studium o Stanisławie Brzozowski”

1965

wydaje w Paryżu siódmy swój tomik poezji „Gucio zaczarowany”

1968

otrzymuje za twórczość literacką nagrodę Fundacji im. A. Jurzykowskiego

1969

publikuje w Instytucie Literackim w Paryżu zbiór esejów „Widzenia nad Zatoką San Francisco” i tomik wierszy „Miasto bez imienia”, a w Nowym Jorku wydaje podręcznik dla cudzoziemców „Historia literatury polskiej”

1972

wydaje w Instytucie Literackim w Paryżu zbiór esejów „Prywatne obowiązki”

1974

wydaje w Paryżu tomik poezji „Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada”, dostaje nagrodę polskiego PEN Clubu za przekłady poezji polskiej na angielski

1976

dostaje nagrodę Gauggenheim Fellowship za twórczość poetycką i przekładową

1978

w uznaniu zasług literackich i akademickich otrzymuje Berkeley Citation - najwyższe odznaczenie tej uczelni, przechodzi na emeryturę, ukazuje się w całości mu poświęconynumer amerykańskiego czasopisma „World Literature Today”

1979

wydaje w Instytucie Literackim w Paryżu zbiór esejów i przekładów „Ogród nauk”, dostaje nagrodę literacką im. Zygmunta Hertza za tłumaczenie „Księgi Psalmów”

1980

09 X

otrzymuje za całokształt twórczości literacką Nagrodę Nobla

08 XII

odbiera w Sztokholmie Nagrodę Nobla, wykład w Akademii Szwedzkiej wygłsza ze znaczkiem "Solidarności" wpiętym w klapę marynarki

1981

czerwiec

po 30 latach przyjeżdża do kraju, w którym jego utwory zostały dopiero niedawno wydane w oficjalnym obiegu, otrzymuje doktorat honorowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, dostaje też legitymację Związku Literatów Polskich, z którego usunięto go w 1951 roku

1982

obejmuje katedrę na Uniwersytecie Harvarda w Cambridge, zostaje członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk, Instytut Literacki w Paryżu wydaje jego tomik poezji „Hymn o perle”, zostaje przewodniczącym Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Kulturze Polskiej

1983

prezydent Ronald Reagan wręcza mu medal za osiągnięcia i wkład w kulturę amerykańską, otrzymuje doktorat honoris causa Uniwersytetu Brandeisa w Waltham w Massachusetts

1984

wydaje tom „Nieobjęta ziemia”,

1985

wydaje w Instytucie Literackim w Paryżu zbiór szkiców i przekładów „Zaczynając od moich ulic”

1986

17 IV

umiera jego żona, Janina

w Lublinie ukazuje się nakładem Wydawnictwa KUL „Ogród nauk”, dostaje nagrodę literacką „Solidarności” przyznawaną przez polskie wydawnictwa niezależne, zostaje członkiem serbskiej Akademii Nauk

1987

Instytut Literacki w Paryżu wydaje tomik jego poezji „Kroniki”

1989

25 VII

zostaje wraz z bratem Andrzejem uhonorowany przez Instytut Jad Waszem tytułem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata za pomoc udzieloną Żydom w czasie II Wojny Światowej

wydaje w krakowskim Znaku zbiór esejów „Metafizyczna pauza”, otrzymuje doktoraty honorowe uniwersytetów Harwarda i Jagiellońskiego

1990

wydaje w Instytucie Literackim w Paryżu dziennik „Rok myśliwego”, zostaje członkiem Polskiej Akademii Umiejętności oraz honorowym obywatelem Kiejdan

1991

krakowskie wydawnictwo „Znak” publikuje jego tomik wierszy „Dalsze okolice”

1992

żeni się z amerykańską historyczką Carol Thigpen, wydaje w krakowskim Znaku zbiór esejów „Szukanie ojczyzny”, dostaje doktoraty honorowe uniwersytetów w Bolonii, La Sapienza w Rzymie i Kownie oraz honorowe obywatelstwo Litwy

1993

06 XI

otrzymuje honorowe obywatelstwo Krakowa

przeprowadza się na powrót do Polski i zamieszkuje wraz z żoną Carol Thigpen w Krakowie, otrzymuje od władz tego miasta mieszkanie, w którym będzie spędzał miesiące letnie, a na zimę wyjeżdżał do Kalifornii

1994

10 VI

otrzymuje od prezydenta Lecha Wałęsy Order Orła Białego

wydaje w krakowskim Znaku tomik „Na brzegu rzeki”

1995

otrzymuje za zasługi dla Litwy Order Wielkiego Księcia Litewskiego Giedymina

1996

wydaje w Krakowie książkę o poetce Annie Świerszczyńskiej „Jakiegoż to gościa mieliśmy” oraz zbiór esejów „Legendy nowoczesności”, otrzymuje nagrodę „Polskiego Radia „Diamentowy Mikrofon”

1997

publikuje zbiory swoich esejów i innych tekstów: „Abecadło Miłosza”, „Piasek przydrożny” i „Życie na wyspach”

1998

otrzymuje Nagrodę Literacką „Nike” za „Piasek przydrożny”

2000

wydaje w Znaku tomik poetycki „To”, za który otrzymuje nagrodę miesięcznika „Odra” oraz Śląski Wawrzyn Literacki

2001

otrzymuje tytuł honorowego obywatela Wilna

2002

sierpień

umiera jego druga żona Carol

otrzymuje od parlamentarzystów polskich i litewskich „Nagrodę Obojga Narodów”, zostaje honorowym członkiem Związku Pisarzy Litewskich, wydaje w Krakowie poemat „Orfeusz i Eurydyka” oraz ostatni swój tomik poezji „Druga przestrzeń”

2003

wydaje w Znaku zbiór swoich młodzieńczych esejów i szkiców „Przygody młodego umysłu. Publicystyka i proza 1931-1939”

2004

14 VIII

umiera w Krakowie

27 VIII

zostaje pochowany w Krypcie Zasłużonych w kościele na Skałce

krakowski Znak publikuje zbiór jego esejów „O podróżach w czasie”

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

okupacja sowiecka, powstanie warszawskie 1944, pochodzenie szlacheckie, twórczość poetycka, emigracja we Francji, twórczość literacka, Polska Akademia Umiejętności, honorowe obywatelstwo Krakowa, Uniwersytet w Wilnie, Instytut Literacki w Paryżu, nagroda Nobla, twórczość przekładowa, zakaz cenzury w PRL, doktorat honorowy uniwersytetu w Nowym Jorku, Krypta Zasłużonych na Skałce w Krakowie, Wydział Nauk Społecznych, honorowe obywatelstwo Wilna, uniwersytet Harvarda, herb rodu Lubiczów, doktorat honorowy Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktorat honorowy KUL, Amerykańska Akademia Sztuki i Literatury, grupa poetycka "Żagary", żona - Amerykanka, żona - historyk, Nagroda Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, Nagroda Polskiego PEN Clubu, doktorat honorowy Uniwersytetu Kalifornijskiego, Amerykańska Akademia Sztuki i Nauki, honorowe obywatelstwo Litwy, Order Giedymina (litewski), Nagroda Literacka "Nike", film "Dolina Issy", ukrywanie Żydów, patronat roku Sejmu RP, Order Orła Białego (Prez. Wałęsa), przyjaźń z Jerzym Giedroyciem, autorzy lektur szkolnych, autorzy dzieł zekranizowanych, doktorat honorowy x10, emigracja w Stanach Zjednoczonych, okupacja niemiecka 1939-45, autorzy Teatru Polskiego Radia, Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, osoby na znaczkach pocztowych zagranicznych, patroni ulic w ponad setce miast, małżeństwa - 2 (osób zm. w XXI w.), dzieci - 2 synów (osób zm. w XXI w.), osoby na medalach (zm. w XXI w.), osoby na muralach (zm. w XXI w.), osoby na monetach NBP (zm. w XXI w.), osoby na znaczkach pocztowych polskich (zm. w XXI w.)

Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.